perseidy

Perseidy są jednym z najłatwiejszych do zaobserwowania, największym i najdłuższym corocznym rojem meteorowym. Zjawisko to często potocznie nazywamy Łzami Świętego Wawrzyńca. Rój ten był najbardziej ekscytującym zjawiskiem w latach 90 tych XX wieku, z aktywnością 1991 i 1992 roku w maksimum nawet z liczbą ZHR 400. Aktywność ta niestety spadła w latach późniejszych do liczby ZHR 100-120.

Aktywność tego roju zaczyna się już w połowie lipca a kończy się pod koniec sierpnia, a wynosi od kilku zjawisk na godzinę na początku i końcu jego aktywności do ponad 100 zjawisk w okolicach maksimum przypadającym zazwyczaj między 11 a 13 sierpnia. W tym roku okolice maksimum to weekend, a główne stare maksimum wystąpi w noc z soboty na niedzielę.

Kometa Swift-Tuttle to największy znany obiekt kometarny, który wielokrotnie zbliżył się do orbity Ziemi. Ostatnio obiekt ten przeszedł w pobliżu Ziemi w 1992 roku, następne takie przejście nastąpi dopiero w 2126 roku. Jądro tej komety ma ok. 26 kilometrów średnicy, co przekłada się na bardzo dużą ilość materiału w postaci pyłu i małych cząstek naniesionego na swojej orbicie. Ziemia rokrocznie przechodzi przez pył pozostawiony przez tą kometę przy poprzednich jej przejściach w okolicach naszej planety, co tworzy w lipcu i sierpniu znany rój meteorów – Perseidy.

Pozycja i dryft radiantu Perseidów.

PFN32 PAV60 Chełm

Tegoroczne Perseidy zaprezentowały piękne maksimum swojej aktywności w nocy 12/13 sierpnia. Pomimo nieciekawie zapowiadającej się pogody i nieprzychylnej fazy Księżyca (dwa dni po pełni Superksiężyca) meteory dopisały - ok. 70% powierzchni kraju mogło doświadczyć dłużej lub krócej czystego nieba tej nocy.

ZHR (Zenithal Hourly Rate) określający liczbę meteorów obserwowanych w idealnych warunkach, wyznaczony przez IMO osiągnął o godzinie 02:03 UT ZHRmax = 68 +/-5. Liczbę tę wyznacza się na podstawie doniesień obserwatorów wizualnych, z Polski dane przesłali: Agnieszka Szkup (Teff=2.8h / nPER=16), Maciej Kwinta (5.9h/60) i Maciek Myszkiewicz (43.3h/150). Aktualne wyniki znajdują się na stronie International Meteor Organization.

Wykres aktywności uzyskany z wizualnych obserwacji meteorów. POWIĘKSZ

Perseidy są jednym z najłatwiejszych do zaobserwowania i jednym z największych corocznych rojów meteorowych. Zjawisko to często potocznie nazywamy Łzami Świętego Wawrzyńca.

Aktywność tego roju zaczyna się już w połowie lipca a kończy się pod koniec sierpnia, a wynosi od kilku zjawisk na godzinę na początku i końcu jego aktywności do ponad 100 zjawisk w okolicach maksimum przypadającym zazwyczaj między 11 a 13 sierpnia.

Radiant roju w momencie maksimum leży na granicy dwóch gwiazdozbiorów Perseusza i Kasjopei, mniej więcej w okolicach popularnych mgławic NGC 884 i NGC869.

Rys. 1. Obszar nieba w którym znajduję się radiant Perseidów. (M.Wiśniewski -PKIM)

Już w najbliższą sobotę czeka nas prawdziwa noc spadających gwiazd czyli znane od dawna maksimum Perseidów. Perseidy są jednym z najłatwiejszych do zaobserwowania i jednym z największych corocznych rojów meteorowych. Na obserwacje najlepiej przeznaczyć dwie noce - z soboty na niedzielę oraz z niedzieli na poniedziałek (11/12 i 12/13 sierpnia). Perseidy są szybkimi meteorami wybiegającymi z gwiazdozbioru Perseusza. Nie znaczy to że należy spoglądać w kierunku tego gwiazdozbioru - wprost przeciwnie, obserwować można dowlną część nieba. Meteory te zazwyczaj pozostawiają wyraźne ślady na niebie, niemal podczas każdego maksimum trafiają się też jaśniejsze bolidy o jasności znacznie przekraczającej jasność planety Wenus. Tegoroczne maksimum obserwowane będzie przez uczestników XXIV Obozu Astronomicznego PKiM w Bukowcu pod Łodzią

Uwaga: wciąż są wolne miejsca na tegoroczny obóz PKiM. Termin nadsyłania zgłoszeń zostaje przedłużony do odwołania

W dniach od 9 sierpnia do 19 sierpnia 2012 odbędzie się XXIV Obóz Astronomiczny PKiM. Obóz organizowany jest przez stowarzyszenie Pracownia Komet i Meteorów we współpracy z Obserwatorium Astronomicznym im. Papieża Sylwestra II oraz stowarzyszeniem OnJaTy w Bukowcu k./Łodzi. Tegoroczne spotkanie poświęcone będzie badaniom roju Perseidów, podczas obozu przeprowadzone zostaną obserwacje maksimum roju. Uczestnicy zapoznają się z metodami wykorzystywanymi przy obserwacjach tego typu zjawisk i przejdą odpowiednie przeszkolenie.

Plan obozu:

Plan XXIV Obozu PKiM

09.08.2012 - Czwartek
- Przybycie uczestników obozu
- Wstęp do obserwacji wizualnych, techniki wyznaczania jasności meteoru, widoczności granicznej, sposób określania zachmurzenia, jak rozpoznawać Perseidy
- Obserwacje meteorów od godziny 23 (wprowadzenie dla nowych obserwatorów, obserwacje forograficzne, radiowe i video)
- W przypadku braku pogody wypoczynek

10.08.2012 - Piątek
- Wypełnianie raportów obserwacyjnych
- Wprowadzanie własnych obserwacji do bazy danych IMO
- Wykład - Rozmieszczenie radiantów rojów meteorowych, własności obserwowanych rojów, kryteria przynależności
- Obserwacje różnymi metodami od godziny 21:30 do 3:45 lub w razie braku pogody - ćwiczenia na programie symulującym roje meteorowe

11.08.2012 - Sobota
- Wypełnianie raportów, wprowadzanie danych do IMO, ćwiczenia na symulatorze rojów
- Wykład - Współczesna wiedza na temat roju Perseidów.
- Obserwacje od godziny 21:30 do 3:45, w razie braku pogody obserwacje radiowe perseidów

12.08.2012 - Niedziela
- Wypełnianie raportów, wprowadzanie danych do IMO (po nocy maksimum w praktyce całodzienne)
- Podsumowanie wyników z ubiegłej nocy
- Obserwacje od godziny 21:30 do 3:45, w razie braku pogody obserwacje radiowe perseidów

13.08.2012 - Poniedziałek
- Wypełnianie raportów, wprowadzanie danych do IMO (j.w.)
- Podsumowanie wyników z ubiegłej nocy
- Obserwacje od godziny 21:30 do 3:45, w razie braku pogody odpoczynek

14.08.2012 - Wtorek
- Wypełnainie raportów, wprowadzanie danych do IMO
- Wprowadzenie do obserwacji metodą szkicowania
- Obserwacje od godziny 21:30 do 3:45, w razie braku pogody ćwiczenia ze szkicowaniem symulowanych meteorów

15.08.2012 - Środa
- Wypełnianie raportów, wprowadzanie danych do IMO
- Określanie przynależności meteorów według obserwacji z ostatniej nocy
- Wykład - sposoby wyznaczania aktywności roju, analiza obserwacji wizualnych
- Obserwacje od godziny 21:30 do 3:45, w razie braku pogody ćwiczenia z opracowywania prostych analiz obserwacji

16.08.2012 - Czwartek
- Wypełnianie raportów, wprowadzanie danych do IMO
- Wykład: astrometria meteorów z wykorzystaniem programu AstroRecord
- Obserwacje od godziny 21:30 do 3:45
- W razie braku pogody ćwiczenia praktyczne na programie AstroRecord

17.08.2012 - Piątek
- Wprowadzanie raportów, wprowadzanie danych do IMO
- Prosty test sprawdzający (bez obaw ;>)
- Ognisko
- Obserwacje przy użyciu teleskopu w obserwatorium w Bukowcu

18.08.2012 - Sobota
- Wprowadzanie raportów, wprowadzanie danych do IMO
- Wykład - aktywność rojów meteorowych w ciągu całego roku, sposoby opracowywania i przesyłania obserwacji
- Obserwacje od godziny 21:30.

19.08.2012 - Niedziela

- Wyjazd uczestników

W nocy z 11/12 i 12/13 sierpnia przeprowadzone zostaną obserwacje maksimum - będą to obserwacje wizualne jak też obserwacje wykonywane technikami fotograficznymi, radiowymi i przy użyciu kamer video. Po wstępnym opracowaniu (jeszcze w trakcie obozu) dane od obserwatorów przekazane zostaną do bazy danych IMO (międzynarodowej organizacji zajmującej się badaniami meteorów) gdzie w czasie rzeczywistym powstanie analiza aktywności roju. Na przykładzie danych przychodzących z sieci PFN preztować będziemy też technikę obliczania trajektorii i orbit meteorów rejestrowanych na aparatach cyfrowych oraz na kamerach CCTV. W ciągu dnia prezentowane będą wykłady przybliżające początkującym tematykę badań meteorowych. Spodziewane są też dodatkowe atrakcje takie jak np. obserwacje teleskopowe z Obserwatorium Astronomicznego w Bukowcu k./Łodzi.