PFN

Bolid 2011.07.07 21:12 UT zaobserwowany przez trzy kamery PFN

Późnym wieczorem 7 lipca 2011 roku o godzine 23:12 czasu lokalnego, niebo nad południowo zachodnią Polską rozświetlił wyjątkowo jasny i długi meteor.

W ciągu kilku minut o wystąpieniu jasnego zjawiska poinformowani zostali obserwatorzy Polish Fireball Network (PFN). Pierwsze obrazy uzyskane za pomocą kamer umieszczonych w stacji PFN38 w miejscowości Podgórzyn obsługiwanej przez Tomasza Krzyżanowskiego były elektryzujące gdyż obiekt przemierzył większą część nieba kończąc się nisko nad horyzontem.

Zapis z kamer pracujących w stacji PFN32 w Szamotułach obsługiwanej przez Maćka Reszelskiego także ukazywał bardzo jasny i długi ślad na niewielkiej wysokości (obrazy z 3 kamer PFN w pełnej rozdzielczości). Również jedna z kamer pracujących w Nysie jako Tarcza Bolidowa zarejestrowała przelot tego obiektu. Ze względu na szumy kamery trudno było ustalić dokładne współrzędnych śladu na niebie.

Otrzymaliśmy również doniesienia od trzech naocznych świadków zjawiska które pomogły w ustaleniu szczegółów niewidocznych na obrazach czarno-białych o niewielkiej rozdzielczości.

W nocy z 20/21 maja w czasie gdy nad Warszawą szalała burza (patrz fot. 2) stacja PFN 24 Gniewowo zlokalizowana na Wybrzeżu, prowadzona przez wyżej podpisanego zarejestrowała o 23:42:05 UT bardzo rzadkie zjawiska - sprit'ów, które pojawiły się nad znajdującą się kilkaset km dalej na południe chmurą burzową. Pierwsze tego typu zjawisko zarejestrowane przez Polską Sieć Bolidową zostało utrwalone niemal dwa lata temu również z Pomorza.

Sprites'y najczęściej powstają na wysokościach 80-150 km nad powierzchnią ziemi. Wystrzeliwując z chmury burzowej mają nie rzadko ponad 50 km wysokości. Są to zjawiska bardzo krótkotrwałe trwające kilka milisekund - stąd ogromna trudność w rejestracji tego fenomenu natury.

Zarejestrowanie tych zjawisk jest bardzo trudne nie tylko ze względu na krótkotrwałość sprite'ów (poniżej 1/50 s) ale też muszą zaistnieć szczególne warunki - odległa chmura burzowa, natomiast w miejscu obserwacji musi być bezchmurna noc.

Bolid widziany ze stacji PFN32

W nocy z 10 na 11 kwietnia 2011 roku o godzinie 00:00:18UT 5 stacji sieci PFN zarejestrowało bolid o znacznej jansości. Były to stacje PFN 42 Błonie która jako pierwsza dostarczyła dane, PFN 37 Nowe Miasto Lubawskie (bolid dość nisko nad horyzontem), PFN 32 Chełm z najbardziej efektownym zapisem zjawiska, PFN20 Urzędów (fragment bolidu w narożniku obrazka) oraz PFN06 Kraków (bolid na horyzoncie).(zobacz obserwacje w Dzienniku Bolidów)
Z prostej triangulacji można było wnioskować że bolid znajdował się stosunkowo daleko na wschód od Warszawy, być może nawet nad Białorusią. Na pierwszy rzut oka zjawisko wyglądało dość poważnie a spadek wydawał się być niewykluczony.
Do wieczora udało się zebrać podstawowe dane. Wykorzystane zostały zapisy z Błonia, Chełma oraz Nowego Miasta Lubawskiego. Uzyskany wynik jest dość dobrej jakości, kąt przecięcia płaszczyzn w kombinacjach Błonie – Nowe Miasto Lubawskie i Błonie-Chełm przekroczył 80 stopni.
Zjawisko okazało się być bardziej przeciętne niż się na początku wydawało choć bez wątpienia interesujące. Zjawisko rozpoczęło się na wysokości 88km, zakończyło dość nisko na wysokości 42km. Początek bolidu znalazł się ok 50km na wschód od Radzynia Podlaskiego, bolid przeleciał nad Terespolem i wygasł po białoruskiej stronie granicy w pobliżu miejscowości Widamlia. Na przedłużeniu trajektorii znajduje się miejscowość Kamjaniec, niestety o spadku meteorytu nie może być mowy. Prędkość początkowa bolidu wyniosła 25km/s, końcowa 13.2km/s. Jest to wartość zdecydowanie zbyt wysoka dla zaistnienia spadku.

Test obiektywów

Proszę po obserwacjach puszczać ten programik+skrypt w katalogu z obserwacjami. Przesyłając obserwacje do mnie oczekuję wszeklich statycznych obrazków jakie generuje UFOCapture, wszystkich xml oraz te średnie obrazki. Jedyne co zostawiacie na razie u siebie to filmiki (najlepiej spakować bo sporo się zmiejsza). Wszystkie filmiki trzymacie póki co u siebie. Jeśli jakieś zjawisko jest bardzo ciekawe (lub o jakieś szczegółowe dane poproszę) to taki filmik przyślecie.

MetRec to program do detekcji meteorów na obrazach video stworzony jeszcze w latach 80' przez Sirko Molau. Jest on bardzo popularny w Europie. Na początku tego wieku w Japonii pojawił się program UFOCapture, który jest wykorzystywany przez sieć bolidową SonataCo.

Już jutro, w Piątek na godzinę 16:45UT zapowiadane jest maksimum Geminidów. Rój ten to bardzo stabilny, silny strumień, o ZHR siegającym 120. Piękny do ogladania w zimowe pogodne noce, jak równiez do obserwacji radiowych. Niestety o godzinie szesnastej radiant Geminidów zaczyna dopiero wschodzić, ale maksimum jest dość szerokie, ponadto może sie przesunąć o około dwie godziny. Obserwacje radiowe na żywo prowadzone są przez pracownie komet i meteorów PKIM/PARMO, poniżej najnowsze wyniki.

Jakość obrazu jaki otrzymujemy z kamery zależy nie tylko od optyki ale również od jakości kamery. Do tej pory MetRec był wykorzystywany jedynie w połowie rozdzielczości PAL czyli 384x288. Pełen PAL oferuje 768x576, czyli 4 razy więcej pikseli i informacji. Można się spodziewać, że zwiększając rozdzielczość pracy do pełnego PAL zyskamy dwukrotnie na rozdzielczości.

Polish Fireball Network jest (od 17 stycznia) Tematem Tygodnia w dziale Nauka Polskiego Radia On-line. Tekst o PFN można znaleźć na stronie: artykuł o PFN.

Wczoraj powstała PSOT czyli PKiMowska Sekcja Obliczeniowo Teoretyczna. Zgodnie z regulaminem do założenia sekcji potrzeba 3 członków PKiM. Założycielami są: Mariusz Wiśniewski, Przemysław Żołądek oraz Karol Fietkiewicz.