PKiM

Każdego obserwatora prędzej czy później dotkną tzw. "prawa Murphiego". Doświadczeni obserwatorzy meteorów wiedzą jak potrafią być dotkliwe: kiedy to podczas szkicowania meteora 5 wielkości przelatuje nam bolid, jak to jasne zjawiska bolidowe przelatują akurat pomiędzy ekspozycjami lub chwile po schowaniu aparatu. Przykłady można mnożyć, wraz z doświadczeniem rośnie ich liczba. Poniżej przetłumaczyłem ponad setkę tychże praw, które zebrał słoweński MBK-Team przy udziale Jeremie'a Vaubaillona.

Zakończyło się XXIV Seminarium PKiM. W poniedziałek rano 10 marca ostatni uczestnicy opuścili Centrum Astronomiczne. Podczas tego wyjątkowo licznego wydarzenia spotkała się duża część starych obserwatorów oraz młodzi fascynaci meteorów. Ponad 40 osób wysłuchało około 16 godzin wykładów zaproszonych gości oraz członków Pracowni. Najbardziej zainteresowani mogli uczestniczyć w warsztatach naukowych z metod obserwacyji wideo, wizualnych czy poznać działanie pakietu do wyznaczania orbit meteorów IMOgena.

"Wychodzą o zmierzchu. Kładą się na trawie na plecach. Do domów wracają dopiero, kiedy wzejdzie słońce. Wtedy zaczynają wprowadzać dane do komputerów. Mniej zaawansowani łowcy leżą na karimatach. Ci, którzy mają na koncie po kilkaset godzin obserwacji wybierają łóżka polowe. Wszyscy używają czerwonych latarek - po to by nie zwężały im się przystosowane do ciemności źrenice.

Na co patrzą? Perseidy to jeden z największych i najciekawszych rojów meteorowych na niebie. Dokładny moment ich maksymalnej aktywności każdego roku wypada o trochę innej porze za sprawą kilku przyczyn." (TVN24 W.Bojanowski)

Mijający rok uważam za udany w historii PKiM i rokuje nadzieje, że 2007 będzie jeszcze lepszy.

Zdecydowanie największy skok poczyniony został w promocji Pracowni i wiedzy meteorowej. Doniesienia o aktywności kolejnych rojów i działaniach PKiM były stale obecne na wszystkich liczących się astronomicznych portalach internetowych i forach. Dzięki Arkowi nie brakowało nas również w mediach skierowanych do masowego odbiorcy. Wielokrotnie można było w radiu usłyszeć Arka opowiadającego o drobnych ciałach w Układzie Słonecznym.

Z przyjemnością informujemy, że w dniach 2-5 marca 2007 r. odbędzie się XXIII Seminarium i IX Walne Zgromadzenie PKiM . Nieodpłatne miejsca noclegowe oraz salę konferencyjną udostępniło nam Centrum Astronomiczne im. M. Kopernika PAN w Warszawie.

Zobacz plan seminarium.

O CYRQLARZ-u

Czasopismo wydawane przez Pracownię Komet i Meteorów, najpierw w formie comiesięcznego biuletynu, a od numeru 157 jako 2-miesięcznik. Obecnie (od numeru 209) wydawany jest jako Biuletyn PKiM w 2-miesięczniku "Urania - Postępy Astronomii". Przedstawia wyczerpująco problematykę: astronomii meteorowej, małych ciał Układu Słonecznego w tym komet i obiektów typu Near Earth Objects (NEO) oraz meteorytów.

INFORMACJA DLA AUTORÓW

Termin nadsyłania tekstów do Cyrqlarza : do 30 każdego parzystego miesiąca.

SKŁAD REDAKCJI

Widoczność graniczna - Lm (ang. limiting magnitude) - to jasność najsłabszych gwiazd jakie w danej chwili jesteśmy w stanie dostrzec. Intuicyjnie jasne jest, że im większa widoczność graniczna tym więcej meteorów powinniśmy zauważać. W obserwacjach meteorów oceny jasności granicznej najwięcej mówią o warunkach atmosferycznych w jakich były one wykonywane. Poza tym poszczególni obserwatorzy nawet obserwując w tym samym miejscu i w tych samych warunkach będą mieć zazwyczaj różne oceny widoczności granicznej gdyż różny jest ich wzrok. Dzięki ocenom jasności granicznych, przy zastosowaniu odpowiednich mechanizmów matematycznych i statystycznych możliwe jest porównywanie obserwacji między sobą oraz opracowywanie zbiorczych analiz dla danych z obserwacji wykonywanych w różnych miejscach, na różnych wysokościach i przy różnej pogodzie.

Obserwacje teleskopowe poza dostarczeniem wartościowych danych do opracowań, mogą dać obserwatorowi naprawdę dużo satysfakcji. Warunkiem jest prawidłowe wykonanie obserwacji. Czego początkujący obserwator może oczekiwać?

Ilość obserwowanych zjawisk nie przekroczy zazwyczaj ilości meteorów obserwowanych w takich samych warunkach wizualnie i powinna wynosić 8-10 do kilkunastu na godzinę. Ilość ta zależy od spostrzegawczości obserwatora, używanego sprzętu (światłosiły, pola widzenia, jakości optyki), warunków w jakich obserwacja jest wykonywana. Zasadniczo w drugiej połowie nocy powinniśmy widzieć więcej meteorów. Olbrzymia większość meteorów jakie obserwujemy to meteory sporadyczne (meteorów teleskopowych jednak nie klasyfikujemy), piki aktywności dużych rojów wizualnych raczej nie wywołują zauważalnego zwiększenia ilości meteorów obserwowanych teleskopowo, są jednak wyjątki, np. rój Geminid, a poza tym obserwacji teleskopowych wykonuje się znacznie mniej niż wizualnych i nie można wykluczyć, że takich rojów jest więcej, brak jednak odpowiedniej ilości danych. Na liczbę obserwowanych zjawisk oraz ogólną jakość całej obserwacji niewspółmierny wpływ ma stan obserwatora. Senność, niewygodne stanowisko obserwacyjne bardzo niekorzystnie odbija się na spostrzegawczości oraz na poprawności oceny jasności, prędkości, czy dokładności z jaką meteory są szkicowane na mapkach. Odpowiednia spostrzegawczość ma naprawdę duże znaczenie, ponieważ meteory teleskopowe ze względu na powiększenie z jakim są obserwowane mają dla obserwującego dużo większą prędkość kątową niż meteory wizualne.

Po wykonaniu obserwacji należy ją wstępnie opracować. Najlepiej jest to zrobić zaraz następnego dnia. Na mapkach należy poprawić naszkicowane meteory tak by były one wyraźne, a numeracja przejrzysta. Dodatkowo na każdej mapie wpisujemy datę obserwacji (zawsze stosujemy daty łamane, np. 2001-07-24/25 oznacza noc z 24 na 25 lipca 2001 roku) kod obserwatora (patrz dalej), ilość meteorów naszkicowanych na mapce oraz indywidualne oznaczenie mapy, które później w raporcie znajduje się w rubryce x-refference. Postać jego jest w zasadzie dowolna, ważne by odróżniało poszczególne mapy z danej nocy od siebie. Można do tego wykorzystać np. kod obserwatora z dodanymi kolejnymi numerami, np. mapa pierwsza jest oznaczona JURMC01, druga JURMC02 itd.