Polish Fireball Network - Pracownia Komet i Meteorów

Geminidy obok Perseidów to jeden z najaktywniejszych rojów meteorów. W tym roku mamy doskonałe warunki stworzone przez nów Księżyca, który wystąpi trzy noce wcześniej. Przy sprzyjającej pogodzie pozwoli to na obserwacje niezłego spektaklu na niebie. Aktywność tego roju w maksimum ma wynosić ok. 120 zjawisk na godzinę.

Składanka 6 Geminidów z 2013 roku z nocy maksimum - Canon 450D/50mm@2.5/ISO800/30sekund

Wieczorem, 31 października o godzinie 19:05 czasu polskiego, niebo nad Polską rozświetlił potężny, zielonkawy bolid o jasności około -15 magnitudo. Wczesna godzina, bezchmurne niebo oraz obchodzone święta spowodowały, że o zjawisku alarmowało bardzo dużo ludzi z całego kraju. W sieci z minuty na minutę przybywało zdjęć, zapisów z kamer samochodowych oraz opisów przelotu bolidu przez naocznych świadków.

Wstępne wyniki

Bolid z 31.10.2015 z godziny 18:05 czasu uniwersalnego (UT) był jednym z największych zjawisk zarejestrowanych przez Polską Sieć Bolidową. Porównywalnym pod względem jasności i parametrów wydaje się być tylko bolid Kościerzyna z 31 maja 2009 roku. Bolid PF20151031 "Okonek" osiągnął jasność wstepnie ocenianą na około -15 magnitudo. Był to bolid kometarny, pochodzący z roju Taurydów Południowych (STA). Zjawisko rozpoczęło się na wysokości 111 km nieco na wschód od miejscowości Tuchola. Bolid przemieszczając się na zachód z prędkością około 31km/s w krótkim czasie osiągnął jasność maksymalną około -15 magnitudo. Punkt o maksymalnej jasności znajdował się w pobliżu miejscowości Okonek, na wysokości 81km. Podczas rozbłysku bolid rozświetlił niebo praktycznie nad całą Europą Środkową. W rozbłysku bolid utracił znaczną część swojej masy tym niemniej znacząca jej część przetrwała fragmentację i kontynuowała dalszy lot osiągając ostatecznie wysokość 56km. Po przelocie bolidu słyszalne były efekty dźwiękowe w postaci stłumionych grzmotów. Ślad po przelocie bolidu utrzymywał się przez nieomal godzinę. Zjawisko z godziny 18:05 UT było obserwowane przez osoby licznie zgromadzone tego dnia na cmentarzach. Jeden z najlepszych zapisów fotograficznych bolidu powstał przy próbie fotografowania nagrobków przy długim czasie ekspozycji. Aleksander i Grzegorz Zielenieccy z Czernic Borowych sfotografowali nie tylko zjawisko bolidu ale też utrzymujący się dość długo wyraźny ślad bolidowy. Zjawisko to wpisuje się w trwające obecnie maksimum roju Taurydów o podwyższonej aktywności bolidowej. Maksimum to potwierdza dziesięcioletnią okresowość roju wskazywaną przez Davida Ashera. Prócz bolidu z godziny 18:05 zarejestrowano też kilka innych jasnych Taurydów, między innymi w 4 godziny po opisywanym zjawisku nad Polską pojawił się Tauryd o jasności porównywalnej z Księżycem w pełni. W ciągu najbliższych dwóch lub trzech nocy nad Polską mogą pojawić kolejne potężne zjawiska z roju Taurydów

Powiązanie ze spadkami meteorytów

Wykluczone jest jakiekolwiek powiązanie bolidu PF20151031 z rzekomym meteorytem odnalezionym 31.10.2015 roku na Dolnym Śląsku. Taurydy są zjawiskami pochodzenia kometarnego, materia ulegająca ablacji jest bardzo porowata i wrażliwa mechanicznie, ulega błyskawicznemu odparowaniu na dużej wysokości. Co więcej odległość pomiędzy końcowym punktem bolidu a wskazywanym miejscem odnalezienia opisywanych obiektów jest ogromna i wyklucza jakiekolwiek powiązanie, zupełnie niezgodny jest też kierunek lotu. Próbę powiązania zjawiska z upadkiem meteorytu można porównać do próby powiązania kawałka gumy odnalezionego we Wrocławiu z eksplozją opony w pobliżu Szczecina.

Aktualna jakość danych

Parametry bolidu obliczone zostały na podstawie jednej obserwacji fotograficznej i 6 obserwacji wideo uzyskanych za pomocą kamer sieci PFN. Są to wyniki obarczone pewną niepewnością, po zebraniu wszelkich dostępnych danych obliczenia zostaną powtórzone. Przedstawiony opis wystarczający jest jednak do nakreślenia podstawowych cech zjawiska z 31.10.2015 roku

Rzut trajektorii bolidu z 31 10 2015

Perseidy 2014 - PFN42 Błonie, Paweł Zaręba

Sierpień, to czas w którym na naszym niebie obserwujemy jeden z najaktywniejszych rojów meteorowych w całym roku. Pierwsze Perseidy można obserwować od połowy lipca, zaś ostatnie pod koniec sierpnia. Największy popis dają jednak w nocy z 11/12 i 12/13 sierpnia.

Zapraszamy do dyskusji o Lirydach na żywo na naszym forum :)
W tym roku być może będzie większa aktywoność tego roju niż zwykle.

Topic: Lirydy w 2015 roku - możliwa większa aktywność do ZHR ok 90!

Miłośnicy obserwacji meteorów mają zwykle pełne ręce roboty od środka lata do początku zimy. W tym okresie swoją aktywnością co chwilę popisuje się jakiś duży lub ciekawy rój meteorów. Największy okres posuchy występuje za to w pierwszych miesiącach każdego roku. Od niespełna połowy stycznia, kiedy kończą się Kwadrantydy mamy ponad trzy miesiące bez żadnego ciekawego i dużego roju.

Liryd zarejestrowany przez Pawła Zarębę PFN42 Błonie

SOBOTA 07.03.2015 CAMK Warszawa

09:00 - 09:10 Sprawy organizacyjne, otwarcie XXX Seminarium PKiM

Sesja poranna

09:10 – 09:40 Przemysław Żołądek, Podstawy nauki o meteorach
09:40 - 10:00 Mariusz Wiśniewski, Działanie i wyniki Polish Fireball Network w 2014 roku
10:00 - 10:30 Michał Żołnowski, Michał Kusiak, Nowy polski teleskop w Chile
10:30 – 11:00 Przemysław Żołądek, Earthgrazery nad Polską

11:00 - 11:20 Przerwa kawowa

11:20 - 11:50 Zbigniew Tymiński, Klasyfikacja Meteorytów
11:50 - 12:20 Marcin Stolarz, Poszukiwania w Benguerir
12:20 - 13:00 Przemysław Żołądek, Projektowanie stacji megapikselowych

13:00 – 13:15 Zdjęcie grupowe
13:15 - 15:00 Przerwa obiadowa

Sesja popołudniowa

15:00 - 15:20 Przemysław Żołądek, Detektor pojaśnienia tła – podejście alternatywne
15:20 – 15:50 Karol Fietkiewicz, Nowa technika prowadzenia obserwacji radiowych
15:50 - 16:20 Przemysław Żołądek, Obserwacje radiowe w praktyce

16:20 - 16:40 Przerwa kawowa

16:40 - 17:00 Mariusz Wiśniewski, Plany rozwoju i szerszej współpracy (WWW, Urania, wsparcie)
17:00 - 17:30 Andrzej Skoczewski, Nowa strona PKiM, forum pkim.org
17:30 – 17:35 Zamknięcie XXX Seminarium PKiM

17:35 – 18:00 przerwa przed Walnym, możliwość zobaczenia prototypów CGMS-1 i CGMS-2

Walne Zgromadzenie Członków Pracowni Komet i Meteorów

18:00 - 18:30 Sprawozdanie z działalności zarządu PKiM
18:30 - 18:45 Głosowanie nad absolutorium dla ustępującego Zarządu PKiM
18:45 - 19:15 Wybory nowego Zarządu PKiM
19:15 - 20:00 Wolne wnioski członków – głosowanie

Zakończenie Walnego Zebrania

Pracownia Komet i Meteorów oraz Polska Sieć Bolidowa (Polish Fireball Network) zaprasza wszystkich miłośników astronomii na XXX Seminarium PKiM, które odbędzie się 7 marca 2015 roku w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika w Warszawie.

Foto: Tomasz Mielnik tomaszmielnik.pl, Szczutków

Foto: Dariusz Sikorski

Wczesnym wieczorem 13 stycznia 2015 o godzinie 16:50:48 UT (17:50:48 czasu lokalnego) w większej części kraju widoczny był bardzo jasny i wyjątkowo długi bolid. Zjawisko zarejestrowane zostało przez liczne kamery Polskiej Sieci Bolidowej (PFN) jak też przez miłośników astronomii którzy uchwycili zjawisko przy okazji fotografowania komety C/2014 Q2 Lovejoy.

Zdjęcie ze stacji PFN w Chełmie prowadzonej przez Macieja Maciejewskiego. Skalę bolidu dobrze oddaje Wielki Wóz widoczny w prawym-dolnym rogu.

Nadchodzi powoli koniec roku i jednym z niewielu już rojów, które będziemy mogli jeszcze podziwiać w 2014 są Geminidy, które właśnie zbliżają się do swego maksimum. Teoretycznie nastąpi ono w niedzielę 14 grudnia w dzień, ale od kilku dni obserwujemy już te meteory i narastającą aktywność. Tak to wczoraj w obiektywy naszych kamer wpadł ich wspaniały przedstawiciel, o jasności blisko -5mag.