Polish Fireball Network - Pracownia Komet i Meteorów

W pierwszy dzień Świąt Bożego Narodzenia nad Polską przeleciał jasny bolid, którego podstawowe parametry udało się określić dzięki danym z Polskiej Sieci Bolidowej - poinformował PAP Przemysław Żołądek z Pracowni Komet i Meteorów.

Dokładnie w Boże Narodzenie o godzinie 18:54:26 nad północno- wschodnią Polską pojawił się jasny bolid. Został on zarejestrowany przez dwie stacje Polskiej Sieci Bolidowej, dzięki czemu stało się możliwe określenie jego trajektorii i orbity.

2006 12 25/26 18:54:27 UT PAVO9 PFN21 Białystok Maciek Jarmoc

2006 12 25/26 18:54:25 UT PAV13 PFN23 Warszawa Tomek Lewandowski

Rys 1. Przelot zarejestrowany nad Leon przez Luis Alfonso Fernandeza

Dla wielu osób, a szczególnie dla zainteresowanych meteorami i meteorytami w Hiszpanii 4 stycznia 2004 był szczególnym dniem. Na niedzielnym wieczornym niebie, o 16:46:45 UT nad północną Hiszpanią pojawił się niesamowicie jasny bolid, którego przelot widziały tysiące ludzi.

Obserwacja takich zjawisk ma szczególnie ważne znaczenie ponieważ może dać nam informacje o ilości i wielkości ciał poruszających się po orbitach przecinających Ziemską oraz o energii jaka wydziela się przy przechodzeniu przez atmosferę. Jeżeli do tego uda się znaleźć meteoryty z tego przelotu uzyskamy informacje o tym z czego to ciało było złożone.

Początek stycznia to okres aktywności dwóch potencjalnych rojów wykrytych za pomocą analizy obserwacji wideo przez Sirka Molaua: alfa-Hydrydów i epsilon-Leonidów.

Mimo że warunki do obserwacji nie są zbyt sprzyjające ze względu na pełnię Księżyca, to dzisiejsze spodziewane maksimum Kwadrantydów zachęca do próby dostrzeżenia także mniej efektownych rojów. Poniżej zatem garść informacji dla obserwatorów.

Alfa-Hydrydy - rój aktywny w dniach 3-9 stycznia, jego radiant znajduje się w zachodniej części gwiazdozbioru Hydry. Pozycja radiantu na dzień maksimum, 4 stycznia, to RA=128, DEC=-13 (dane w stopniach), czyli 15 stopni na południowy wschód od Alfarda (alfa Hydry). Z tego radiantu pochodzi 4% całkowitej aktywności meteorowej tej nocy, co w najlepszym razie oznacza 1-2 meteory na godzinę. Meteory są średniej prędkości, około 39 km/s.

27.12.Warszawa (PAP) - W dniach 1-5 stycznia możemy podziwiać meteory z roju Kwadrantydów. W maksimum, które wystąpi w nocy z 3 na 4 stycznia, ich aktywność sięgnie poziomu nawet kilkudziesięciu meteorów na godzinę.

Już od pierwszego dnia nowego roku możemy obserwować meteory z aktywnego roju Kwadrantydów. Z rojem tym wiąże się ciekawostka - wszystkie roje meteorów uzyskują swoją nazwę od łacińskiej nazwy gwiazdozbioru, z którego zdają się wylatywać. I tak np. Perseidy "promieniują" z konstelacji Perseusza, a Leonidy z Lwa. Na próżno jednak będziemy szukać na mapach nieba gwiazdozbioru Kwadrantu. Na początku XX wieku Międzynarodowa Unia Astronomiczna, ustalając nowe, dokładne granice gwiazdozbiorów, usunęła z map konstelację Kwadrantu, rozdzielając ją pomiędzy gwiazdozbiory Wolarza, Herkulesa i Smoka.

Mijający rok uważam za udany w historii PKiM i rokuje nadzieje, że 2007 będzie jeszcze lepszy.

Zdecydowanie największy skok poczyniony został w promocji Pracowni i wiedzy meteorowej. Doniesienia o aktywności kolejnych rojów i działaniach PKiM były stale obecne na wszystkich liczących się astronomicznych portalach internetowych i forach. Dzięki Arkowi nie brakowało nas również w mediach skierowanych do masowego odbiorcy. Wielokrotnie można było w radiu usłyszeć Arka opowiadającego o drobnych ciałach w Układzie Słonecznym.

W galerii pojawiły się nowe zdjęcia z bardzo wielu wydarzeń z najnowszej historii PKiM. Serdecznie zapraszam do wspominania.

Nowy rój? Być może: analiza obserwacji wideo, którą wykonał S. Molau z IMO, wskazuje, że w okresie 19-24 grudnia aktywny jest radiant położony w północnej części gwiazdozbioru Panny (5 stopni na południowy wschód od gwiazdy Vindemiatrix; dokładne współrzędne domniemanego radiantu w stopniach to RA=202, DEC=9). Radiant ten widać więc dopiero w godzinach rannych. Z tego źródła ma pochodzić około 3% aktywności meteorów sporadycznych w tym okresie. Meteory są szybkie, mają prędkość 62 km/s.

Z przyjemnością informujemy, że w dniach 2-5 marca 2007 r. odbędzie się XXIII Seminarium i IX Walne Zgromadzenie PKiM . Nieodpłatne miejsca noclegowe oraz salę konferencyjną udostępniło nam Centrum Astronomiczne im. M. Kopernika PAN w Warszawie.

Zobacz plan seminarium.

C/2006 L1 (Garradd) jest widoczna obecnie w Perseuszu. Swoją maksymalną jasność (8.5 mag) osiągnęła na początku grudnia. Ostanie raporty obserwacyjne donoszą o jej słabnięciu. Jest raczej trudnym obiektem, z racji tego, że jest rozmyta (małe DC) i spora kątowo. Aczkolwiek znajduje się w dogodnym do obserwacji miejscu na niebie, więc warto na nią zapolować.

C/2006 M4 (SWAN) to także kometa teleskopowa. Jej obecna jasność waha się w granicach 10 mag. i ciągle słabnie, by na początku stycznia zbliżyć się do 11.5 mag. Zalicza się obecnie do obiektów wieczornych, na które najlepiej zasadzić się po zachodzie Słońca, przemierza aktualnie gwiazdozbiór Wodnika.

Dni 17-26 grudnia to okres aktywności Ursydów.
Zwykle jest to rój dość słaby, wykazuje jednak okresy podwyższonej aktywności. Jeden z największych wybuchów miał miejsce w roku 1945. Co ciekawe, kometa 8P/Tuttle (ciało macierzyste roju) była wówczas znacznie bliżej aphelium niż peryhelium swojej orbity. Sytuacja powtórzyła się w roku 1986. Donoszono też o większej aktywności w roku 1988, 1994 i 2000. Podobne przypadki mogły jednak ujść uwadze obserwatorów, ponieważ Ursydy są aktywne przez dość krótki czas i niesprzyjająca pogoda może całkowicie uniemożliwić obserwacje.