Wiadomości

Pracownia Komet i Meteorów oraz Gminny Ośrodek Kultury w Urzędowie zapraszają na dwutygodniową akcję Perseidy 2010. Będzie to już XXII Obóz Astronomiczny PKiM podczas którego uczestnicy będą mogli prowadzić obserwacje wizualne meteorów.

3 czerwca o 22:11 UT stacja PFN 24 Gniewowo prowadzona przez wyżej podpisanego, zarejestrowała bardzo rzadkie zjawisko - sprite'a który pojawił się nad odległą chmurą burzową. Pierwsze tego typu zjawisko zarejestrowane przez Polską Sieć Bolidową zostało utrwalone niemal rok temu również z Pomorza.

Sprites'y najczęściej powstają na wysokościach 80-150 km nad powierzchnią ziemi. Wystrzeliwując z chmury burzowej mają nie rzadko ponad 50 km wysokości . Są to zjawiska bardzo krótkotrwałe trwające kilka milisekund - stąd ogromna trudność w rejestracji tego fenomenu natury.

Na stronie PARMO zamieszczono nowe obserwacje radiowe Eta-Aquarydów i Lirydów, wykonane przez Zdzisława Cieślikowskiego. Obserwacje z Japonii sugerują że w tym roku Eta-Aquarydy wykazały się krótkimi wybuchami (wzrost prawie dwa razy) aktywności w okolicach 45.2 i 46 stopni długości słonecznej, jednak na razie trudno te informacje potwierdzić.

Aktywność eta-Aquarydów trwa orientacyjnie od 19 kwietnia do 28 maja. Maksimum występuje zazwyczaj z 05/06 maja. W roku 2010 największej aktywności można się spodziewać najprawdopodobniej nad ranem 6 maja (maksimum około godziny 8 UT rano środa). Wg. IMO ETA mogą w tym roku osiągnąć aktywność ZHR nawet 85 zjawisk/godzinę!

W najbliższych dniach swoją aktywność zaczynają bardzo słabo zbadane Eta Lirydy - nowy rój, który niedawno zagościł na oficjalnej liście rojów meteorów Intertnational Meteor Organization (IMO).

Eta Lirydy są związane z kometą C/1983H1 IRAS-Araki-Alcock, której orbita zbliża się bardzo do orbity Ziemi. Już sam ten fakt sugerował, że materiał wyrzucony z komety może być źródłem roju meteorów.

Od pewnego czasu zaczęły to potwierdzać obserwacje fotograficzne i wideo, które wskazują na to, że Eta Lirydy na naszym niebie faktycznie widać. Wstępne wyniki wskazują na to, że meteory z tego roju możemy obserwować od 3 do 12 maja z maksimum w okolicach 9 maja. Nie jest jednak wykluczone, że rój jest aktywny aż do 17 maja, a maksimum aktywności wypada dzień lub nawet dwa później.

28 lutego o godzinie 22:24:46 UT (wg. Juraj Tóth) nad pograniczem Słowacji i Węgier przeleciał jasny bolid. Według relacji słowackich astroamatorów jasność zjawiska przekroczyła –10 magnitudo. Podczas przelotu, który trwał 5 sekund można było, dostrzec co najmniej 3 rozbłyski zielonej barwy. Mieszkańcy wschodniej Słowacji mówią także o grzmotach w kilka minut po wystąpieniu zjawiska.

Zjawisko było widoczne także z południowej Polski. Dwóch polskich astroamatorów z Tarnowa i okolic donosi o znacznym pojaśnieniu nieba. Stacja bolidowa w Szamotułach prowadzona przez Macieja Reszelskiego zarejestrowała jasny błysk na południowym niebie.

W nocy z 3/4 lutego o godzinie 2:04 UT na pograniczu Austrii i Niemiec przeleciał bolid o jasności powyżej - 10 magnitudo. Zjawisko zostało zarejestrowane przypadkowo przez 3 kamerki on-line służące celom turystycznym. Pierwsze dwie zlokalizowane w Gais na granicy włosko-austriackiej a trzecia w München na południu Niemiec.

W chwili obecnej niemiecka organizacja astronomiczna zbiera doniesienia od naocznych świadków. Według wstępnych relacji zjawisko, było zbyt szybkie i krótkotrwałe aby dać spadek w postaci meteorytu.

Poniżej fotografie bolidu z kamerek on-line:

Kwadrantydy są rojem meteorów z radiantem na pograniczu gwiazdozbiorów: Herkulesa, Smoka i Wolarza. Jego nazwa pochodzi od nieistniejącego już gwiazdozbioru Kwadrantu Ściennego (łac. Quadrans Muralis), który został usunięty z map nieba w roku 1922 decyzją Międzynarodowej Unii Astronomicznej (IAU).

20 lutego 2009 w PFN 24 Gniewowo ruszyła pierwsza w Polsce automatyczna fotograficzna stacja bolidowa konstrukcji Przemysława Żołądka. Przez parę miesięcy była testowana „w terenie”. Na bieżąco operator stacji (wyżej podpisany) przesyłał uwagi, sugestie do konstruktora, który na bieżąco wprowadzał modyfikacje w oprogramowaniu tak, aby awaryjność stacji zminimalizować do zera.

W końcu stacja w połowie września wróciła do Warszawy, aby przybrać obecną formę. W ostatni weekend 7-8 listopada stacja została zainstalowana na nowo w Gniewowie, na Pomorzu. Podobna stacja w chwili gdy pisze te słowa, montowana jest w Poznaniu u Mirosława Krasnowskiego...

Prosimy wszystkie chętne osoby, które w noc maksimum Leonidów mogą wystawić aparat fotograficzny o kontakt brahi(at)op.pl w celu znalezienia optymalnego kierunku celowania sprzętu.

Ustawienie aparatów na maksimum Leonidów 2009. Wersja 4, na dzień 11.11.2009