Perseidy dały niezły pokaz!

Foto. Meteor z roju Perseidów zaobserwowany lustrzanką cyfrowa (PKiM).

Miłośnicy obserwacji meteorów pracują w ostatnich nocach (i za dnia!) w pocie czoła. Obserwatorzy wizualni wyczekują na każdy skrawek gwieździstego nieba. Pracują również baterie aparatów fotograficznych, radioodbiorniki podłączone do komputerów oraz stacje wideo sieci bolidowych. Po odespanej nocy trzeba wypełnić raporty z obserwacji aby przekazać je do międzynarodowej bazy, sprawdzić każdą klatkę wykonaną przez aparat, dokonać zliczeń odbić radiowych lub przejrzeć co zarejestrował program do detekcji meteorów na żywo. Wszystko to aby lepiej poznać strumień meteoroidów pozostawionych przez kometę 109P/Swift-Tuttle na swojej orbicie.

Foto. Kometa 109P/Swift-Tuttle. Okrąża Słońce co 133 lata. Źródło: NASA

Poniżej zaprezentowany jest wykres aktywności Perseidów z dnia 12 sierpnia 2009 wykonany przez obserwatorów wizualnych meteorów z całego świata (na 7:34 UT 14 sierpnia):

Rys. Aktywność meteorów z roju Perseidów 12 sierpnia 2009. Źródło: IMO

Pierwsze maksimum aktywności zaobserwowano około 8:30 UT (strumień z 1610 roku), natomiast drugie około 16-17 UT (tradycyjne maksimum - większość meteoroidów). Warto zauważyć, że pierwsze z nich jest wyraźnie ostrzejsze, czyli węższy był pas "drobin kometarnych" jaki przecięła Ziemia. Natomiast szerokość połówkowa drugiego maksimum to blisko 13 godzin!

Co najbardziej niezwykłe, obserwatorzy ze USA zaobserwowali dodatkowe trzecie maksimum około 5-6 UT wczorajszego poranka.

Rys. Tradycyjne i niespodziewane, trzecie maksimum Perseidów 2009. Źródło: PKiM na podstawie danych IMO.

To ostatnie maksimum nie było podawane przez miłośników jako potencjalnie ciekawe. Tymczasem Jeremie Vaubaillon z CALTECHu wykonał model przewidujący podwyższoną aktywność Perseidów właśnie o tej godzinie. Poniżej wykonany przez niego wykres prezentujący jak Ziemia na swojej orbicie przecina strumienie meteoroidów z roju Perseidów (wykonane na podstawie obliczeń komputerowych).

Rys. Rozkład meteoroidów z roju Perseidów na podstawie symulacji Jeremie Vaubaillon'a. Źródło: IMCCE

Tym samym spełniło się część przewidywań astronomów prognozujących aktywność tegorocznych Perseidów. Pierwsze - dodatkowe maksimum - zostało przewidziane prawidłowo zarówno pod względem czasu jak i stopnia aktywności przez Esko Lyytinena. Przewidywania Mikhaila Maslova mówiły o dodatkowej aktywności około 5 UT (strumień z 1862 roku) oraz aktywności około ZHR~100 dla maksimum związanym ze strumieniem z 1610 roku. Tradycyjne maksimum miało miejsce tak jak zawsze około długości ekliptycznej Słońca ~ 140.0 stopni (17:30 UT).

Polscy miłośnicy meteorów zrzeszeni w stowarzyszeniu "Pracowni Komet i Meteorów" w ramach realizowanego "Projektu Perseidy 2009" obserwują meteory wszystkimi sposobami w Urzędowie koło Lublina. Obserwatorzy wizualni, w noc maksimum "złapali" wizualnie ponad 200 zjawisk meteorowych podczas 4.5 godzinnej obserwacji. Sześć aparatów fotograficznych wyposażonych w grzałki i przecinające ślady meteorowe - shuttery - złapały do tej pory aż 26 zjawisk!

Poniżej animacja 27 meteorów zarejestrowanych przez stację Polskiej Sieci Bolidowej w Chełmie w nocy z 12/13 sierpnia 2009:

Zdjęcia: Zdjęcia meteorów z roju Perseidów wykonane przez stację wideo w Chełmie. (PKiM)

Kamil Złoczewski