Orionidy 2008

Na naszym niebie widać już pierwsze meteory z ciekawego roju Orionidów, który w tym roku może popisać się wzmożoną aktywnością - poinformował dr Arkadiusz Olech z Centrum Astronomicznego PAN w Warszawie.
Orbita kometa Halley'a przecina się z orbitą Ziemi w dwóch miejscach. Materiał pozostawiony przez kometę w jednym z tych miejsc daje meteory z roju Eta Aquarydów, a w drugim - z roju Orionidów. W tym drugim przypadku materiał kometarny jest rozrzucony na tak dużym obszarze, że Ziemia przechodzi przez niego od około 2 października do 7 listopada. W tych właśnie dniach na naszym niebie możemy obserwować meteory z roju Orionidów. Są to zjawiska bardzo szybkie, bo wchodzą w naszą atmosferę z prędkością 66 km/s.

Maksimum aktywności tego roju występuje zwykle w okolicach 21 października. Jest ono przy tym bardzo szerokie, tak że liczby godzinne na poziomie kilkunastu lub nawet 20-30 meteorów możemy obserwować w okresie 19-24 października. Trzeba przy tym zaznaczyć, że Orionidy najlepiej obserwować w drugiej połowie nocy. Wtedy bowiem radiant roju (czyli miejsce, z którego zdają się wybiegać jego meteory), leżący na granicy gwiazdozbiorów Oriona i Bliźniąt, znajduje się wysoko nad horyzontem. Tak więc największej ilości spadających gwiazd powinniśmy w naszym kraju oczekiwać w godzinach 2-5 nad ranem.

Orionidy są znane z tego, iż lubią sprawiać niespodzianki. To bardzo skomplikowany strumień kosmicznej materii, który lubi pokazywać dodatkowe maksima aktywności i charakteryzuje się złożoną strukturą radiantu. Na przykład, w latach 1993 i 1998, Orionidy popisały się aktywnością sięgającą 50 meteorów na godzinę nie w samym maksimum lecz w nocy z 17 na 18 października.

Jeszcze ciekawiej było rok temu. Zupełnie niespodziewanie Orionidy pokazały mini-wybuch i maksymalne liczby godzinne sięgnęły 70, czyli poziomu prawie trzy razy wyższego niż standardowy. Co najważniejsze, modele opisujące rój mówią, że podobnych niespodzianek możemy oczekiwać i w roku 2008 i 2009.

W tym roku, do spotkania z najobfitszym materiałem, w nadprogramowym maksimum, ma dojść w godzinach 4:13-10:08 naszego czasu dnia 18 października. Odległość Ziemi od centrum śladu pyłowego komety będzie większa niż rok temu, więc liczby godzinne powinny być mniejsze, choć wciąż wyższe od standardowych.

Klasyczne maksimum Orionidów ma natomiast wystąpić w nocy z 20 na 21 października. Niestety w okolicach tej daty, Księżyc znajdujący się w ostatniej kwadrze świeci blisko radiantu roju. Najciemniejsze noce, do podziwiania Orionidów, będziemy więc mieli na samym początku i końcu okresu aktywności.